Hêbrơ: mal ‘ak
Đŏk: malak
Mrô Strong: 4397
Jơlan Phŭn:
Čơdơ̆ng Phŭn 16:7; Tơbiă 3:2; Yehezekêl 2:3; 3:1
“Ling jang Yahweh bưp H’Hagar ƀơi sa anih ia bluh amăng tơdron ha̱r ƀơi jơlan nao pơ anih Sur”(Čơdơ̆ng Phŭn 16:7)
Hơmâo lu mơnuih đaŏ kơ tơlơi hơmâo ƀing mơnuih pơkŏn amăng lŏn tơnah pơkŏn rơngiao kơ lŏn tơnah ƀing ta hlak dŏ hơdip anai. Tơdah hơmâo, sĭt yơh Ơi Adai pơruai tơbiă yơh ƀôdah Yang Yêsu pơthâo kơ ƀing ta thâo yơh kơ tơlơi hơmâo ƀing djuai hơdip pơkŏn kar hăng mơnuih ta hlak dŏ hơdip ƀơi boh lŏn tơnah pơkŏn. Samơ̆ Hră Ơi Adai pơrơđah laih kơ tơlơi ƀu djơ̆ kơnơ̆ng hơjăn ƀing ta đôč ôh jing djuai mơnơ̆ng tŭ hrih pơjing amăng kơyâo pơtâo mơnơ̆ng mơnuă anai, ăt hơmâo ƀing ling jang mơ̆n, jing ƀing ling jang hiam hăng ƀing ling jang sat. Ăt hơmâo anih hơdip gah mơyang mơ̆n hrŏm hăng anih hơdip gah kơđeh asar anai. Hră Ơi Adai hơmâo pơrơđah lu wơ̆t mơnuih mơnam ta bưp ƀing ling jang. Sĭt yơh, Hră Ơi Adai ăt pơruai mơ̆n kơ tơlơi đơđa mơnuih bưp ngui hrŏm hăng ƀing ling jang (Hêbrơ 13:2).
Boh hiăp anăn Hêbrơ mal’ak kơ “ƀing ling jang” kơčrâo kơ ƀing ding kơna mơnuih mơnam, wơ̆t tơdah ƀing anŭn jing ƀing pơala kơ pơtao ƀôdah jing ƀing pơthâo brơi kơ pơtao kiăng kơ mă bruă pơala brơi kơ pơtao (2 Samuêl 5:11), ƀôdah jing ƀing ba rai boh hiăp pơthâo ƀôdah kơ ling tơhan (2 Samuêl 12:27). Boh hiăp anŭn ăt kơčrâo kơ ƀing pô pơala mơ̆n (Haggai 1:13) laih anŭn ƀing khua ngă yang (Malakhi 2:7) jing ƀing ding kơna mơ̆ng Ơi Adai yơh. Pô ding kơna jing pô pơala hlo̱m kơ pô pơkiaŏ rai ñu yơh. Yuakơ anŭn yơh, yom pơphan biă mă kơ tơlơi ding kơna amăng khul tơlơi pơtă pơtăn mơ̆ng ƀing pô pơala amăng rơnŭk Tơlơi Pơgop Hơđăp (Yirmeyah 6:16; 9:17). Pô pơala Ơi Adai kơnơ̆ng pơhiăp hơdôm boh hiăp Khua Yang pô jao brơi kơ ñu đôč (2 Pêtrôs 1:21).
Boh hiăp anai ăt kơčrâo kơ ƀing dŏ amăng adai mơ̆n, jing ƀing djuai hơdip Ơi Adai pơjing rai, jing ƀing ling jang hiam Ơi Adai (Daniêl 7:10). Ƀing ling jang jing djuai tŭ hrih pơjing gah ngŏ kơ ƀing mơnuih mơnam yơh (Tơlơi Adoh Bơni Hơơč 8:5), laih anŭn dưi hơmâo rup kar hăng mơnuih mơnam yơh (Čơdơ̆ng Phŭn 19:1-2). Djuai ling jang anai kar hăng ƀing čerub (Tơbiă 25:19), hăng ƀing serap (Yesayah 6:2) jing ƀing djuai gah ngŏ ƀiă. Bruă ƀing ling jang jing kơkuh pơpŭ kơ Ơi Adai nanao (Tơlơi Adoh Bơni Hơơč 103:20; 148:2). Ơi Adai jao bruă kơ ƀing ling jang kiăng kơ mă bruă kơ Ñu, ba hơdôm tơlơi pơƀuh mơ̆ng Ơi Adai kơ khul rơnŭk pơanăp hăng pơblang hơdôm tơlơi rơpơi hăng tơlơi pơƀuh (Zekharyah 1:14; 4:1, 4; 6:4-5). Djơ̆ anŏ ñu, Ơi Adai jao brơi kơ ƀing ling jang wai pơgang ƀing mơnuih Ơi Adai (1 Ƀing Pơtao 19:5, 7; 2 Ƀing Pơtao 6:17; Tơlơi Adoh Bơni Hơơč 91:11). Wơ̆t tơdah kar hăng tơlơi hơgŏm ƀu dưi thâo hluh, samơ̆ ƀing ling jang ăt hơmâo tơlơi pơblah hăng ƀing ling jang sat mơ̆n (Daniêl 10:13, 20; ̂ekharyah 3:1-2).
Arăng yua yom hơjăn boh hiăp “ling jang” jing tơlơi pơrơđah Ơi Adai pô kar hăng “ling jang Khua Yang” (Čơdơ̆ng Phŭn 16:7; Tơbiă 3:2; Yap 22:35). Ling jang Khua Yang pha brơi tơlơi kơčrâo brơi mơ̆ng tơdron ha̱r Sinai kơ ƀing Hêbrơ tơdơi kơ ƀing gơñu tơbiă mơ̆ng lŏn čar Êjip (Tơbiă 32:34), pha brơi tơlơi pơrơđah mơyang (Khua Phat Kơđi 13:16), laih anŭn jing pô pơgang brơi kơ ƀing lŏm kơ Ơi Adai (Tơlơi Adoh Bơni Hơơč 34:7). Ling jang Khua Yang hơmâo tơlơi dưi pap brơi khul tơlơi soh (Tơbiă 23:20) hăng tŭ mă tơlơi mơnuih mơnam kơkuh pơpŭ (Khua Phat Kơđi 13:20), ngă bruă kơnơ̆ng Ơi Adai đôč yơh dưi ngă. Yuakơ anŭn yơh hơmâo lu ƀing hrăm Hơdrôm Hră rơgơi klah čŭn kơ tơlơi ling jang Khua Yang jing Yang Yêsu Krist pơrơđah amăng rơnŭk Tơlơi Pơgop Hơđăp.
Malakhi pơruai kơ tơlơi pô ding kơna hrup hăng Êliyah ƀôdah ling jang jing pô či pơthâo hlâo hăng prap pre kơ hrơi Khua Yang (Malakhi 3:1; 4:5). Yang Yêsu pơkơnăl pô nao hlâo anŭn amăng hrơi Khua Yang jing Yôhan pô ngă baptem yơh (Mathiơ 11:10).
Tơlơi Pơgop Phrâo pơkơjăp kơ tơlơi pơtô Tơlơi Pơgop Hơđăp kơ tơlơi pơruai ƀing ling jang jing “ƀing yang ngă bruă” djru kơ ƀing hlơi pô či tŭ mă tơlơi pơklaih (Hêbrơ 1:14). Ding kơna pơjao Paul pơruai dơ̆ng kơ tơlơi “tơlơi pơblah gah mơyang” kiăng pơrơđah kơ tơlơi rŭng răng tŏng krah Ơi Adai hăng Satan nanao ƀơi tal lŏn čar hăng tal ñu pô (Ephesos 6:10-13). Ƀing đaŏ khŏm hơdơr bĕ kơ tơlơi Ơi Adai hơmâo mă pơđuaĭ hĭ laih tơlơi dưi ƀing dưi mơyang pơ adai anŭn laih anŭn ƀing ta ƀu năng kơkuh pơpŭ kơ ƀing ling jang ôh (Kolossai 2:15, 18). Kơđai glaĭ, ƀing đaŏ khŏm bơni kơ Ơi Adai kơ tơlơi bruă tơlơi pơklaih Ñu jing bruă Ñu pơkiaŏ ƀing ling jang gah mơyang kơ tơlơi pơrơđah hăng tơlơi wai pơgang, laih anŭn hla̱ tui tơlơi kơkuh pơpŭ nanao gơñu kơ Ơi Adai Dưi Kơtang. Brơi kơ ƀing ta ngă tui bĕ!