Jorai Bible Association

9. Hip

Hêbrơ: ‘aron
Đŏk: aron
Mrô Stronng: 727

Jơlan Phŭn:
Tơbiă 25:10, 14; Lêwi 16:2; Yap 10:33, 35; 2 Samuêl 15:24-25; Adoh Bơni Hơơč 132:8

“Brơi kơ ƀing gơñu pơkra bĕ sa boh hip hăng kơyâo akasia, rơyong ñu dua haih sămkrah, tơda ñu sa haih sămkrah, laih anŭn dơ̆ng ñu sa haih sămkrah” (Tơbiă 25:10)

Absalom, ană pơtao Dawid, hơmâo pơtrŭt pơsur laih pơkơdơ̆ng glaĭ hăng ama ñu, laih anŭn Dawid hơmâo đuaĭ kơdŏp hĭ laih kơ tơlơi hơdip ñu pô. Tơdang Dawid đuaĭ kơdŏp mơ̆ng plei Yerusalaim hrŏm hăng hip Ơi Adai, rơnang blang đĭ ƀơi čư̆ Ôliwơ, ñu kơ̆ng kư, hăng dơ̆ng glaĭ, pơđar kơ dua čô khua ngă yang ba glaĭ hip Ơi Adai pơ plei Yerusalaim. Dawid khưp ngă đaŏ kơnang kơ Khua Yang pơglaĭ hĭ hip anŭn pơ Sang Yang (2 Samuêl 15:24-29). Yua hơget hip anai jing yom pơphan biă mă tơl Dawid ƀu hơmâo tơlơi đaŏ kơnang hiam ôh kiăng ba pơđuaĭ hĭ hip anŭn mơ̆ng plei Yerusalaim lĕ?

Boh hiăp Hêbrơ ’aron arăng juăt pơblang “hip,” samơ̆ arăng pơblang jing “kŭm.” Hip anŭn arăng kơčrâo kơ lu hơdră jơlan: “hip tơlơi pơgop Ơi Adai” (2 Samuêl 15:24), “hip Ơi Adai” (1 Samuêl 3:3), “hip Khua Yang jing Ơi Adai ƀing Israel” (1 Hră Ruai 15:12), “hip Khua Yang Ơi Adai” (1 Ƀing Pơtao 2:26), laih anŭn “hip tơlơi gơ̆ng jơlan” (Tơbiă 25:22). Hip jing yomp ơphan biă mă yuakơ Ơi Adai pơjao kơ tơlơi anŭn. Tơlơi Tơbiă 25:10 čih pioh tơlơi Khua Yang pơđar hăng kơčrâo brơi kiăng kơ pơkra hip anŭn. Ƀing čêrub mah arăng pơkra pơtôp ƀơi dua bơnăh ƀơi kơnŏp hip (Tơlơi Adoh Bơni Hơơč 80:1; 99:1). Tơdơi kơ pơgiŏng laih, Khua Yang ƀuăn kiăng kơ bưp ƀing khua ngă yang hăng jao brơi tơlơi juăt rơgoh hiam Ñu hăng khul tơlơi pơđar Ñu kơ ƀing gơñu mơ̆ng gah ngŏ kơplăh wăh dua čêrub anŭn yơh (Tơbiă 25:22). Arăng pioh amăng hip anŭn Pluh Mơta Tơlơi Juăt (Tơbiă 25:16) laih anŭn hơmâo kơnŏp hip hăng mah anŭn jing “kơnŏp tơlơi song mă” (Tơbiă 26:34). Ơi Adai kar hăng “dŏ ƀơi grê pơtao” gah ngŏ kơ kơnŏp hip tơlơi song mă anŭn, yuakơ ƀơi Hrơi Song Mă laih anŭn ƀơi mông pơkŏn dơ̆ng Ñu pơƀuh rai amăng gơ̆ng kơthul gah ngŏ kơ kơnŏp hip anŭn (Lêwi 16:2). Hip anŭn nao hlâo kơ ƀing Israel tơdang ƀing gơñu đuaĭ hyu amăng tơdron tač (Yap 10:33, 35). Ƀô̆ mơta Ơi Adai jum dar hip hăng pơhuĭ hĭ ƀing Philistia tơdơi kơ ƀing gơñu hơmâo mă laih hip anŭn, laih anŭn hip anŭn ba rai tơlơi kli̱n khe̱ng ƀơi ƀing gơñu (1 Samuêl 5:9-10; 6:3). Tơdah hlơi pô tĕk djơ̆ hip anŭn ƀu hơmâo tơhơnal tơlơi ôh, ñu anŭn či djai hĭ yơh yuakơ tĕk djơ̆ gơnam rơgoh hiam anŭn jing anih hơmâo ƀô̆ mơta Ơi Adai (2 Samuêl 6-7). Hip jing gru kơnăl yom pơphan biă mă kơ tơlơi Ơi Adai dŏ amăng ƀing Israel, tơlơi ba akŏ Ñu, tơlơi pơtao git gai Ñu hăng kơñăm kơ tơlơi dưi mơyang Ñu, tơlơi ang yang Ñu laih anŭn tơlơi Ñu kơčrâo brơi. Đơđa arăng pơanăn jing “hip tơlơi kơtang Ñu” (Tơlơi Adoh Bơni Hơơč 78:61), “hip tơlơi dưi kơtang Ñu,” laih anŭn “anih pơdơi Ñu” (Tơlơi Adoh Bơni Hơơč 132:8).

Amăng Tơlơi Pơgop Phrâo, pô čih hră Hêbrơ pơruai kơ tơlơi gai jra A̱rôn hăng ge̱t ƀañ mana arăng pioh amăng hip anŭn jing gơnam gơ̆ng jơlan kơ bruă pơmĭn ƀlơ̆ng mơsêh mơyang Khua Yang wơ̆t hăng tơlơi git gai Ñu kơ ƀing ană plei Ñu (Hêbrơ 9:4). Tơdang hip Ơi Adai “rơngiă” hĭ laih amăng rơnŭk Tơlơi Pơgop Hơđăp (2 Ƀing Pơtao 25:8-10), amăng hră Pơrơđah 11:19, hip anŭn hơmâo amăng Sang Yang Ơi Adai pơ plơi hiam yơh. Hip plơi hiam Ơi Adai arăng ƀu thâo pơrai hĭ ôh. Hip lŏn tơnah anai kơnơ̆ng jing kar hăng rup hip pơ plơi hiam anŭn đôč. Hip Ơi Adai amăng plơi hiam amăng Sang Yang Ñu pơkơjăp kơ ƀing ta kơ tơlơi ƀô̆ mơta Ñu nanao dŏ hrŏm hăng ƀing ta, ƀu djơ̆ kơnơ̆ng mă ră anai ôh, samơ̆ ăt amăng plơi hiam hlŏng lar mơ̆n.