Hêbrơ: mitswah
Đŏk: mitsơwah
Mrô Strong: 4687
Jơlan Phŭn:
Tơbiă 24:12; Juăt 11:27-28; Adoh Bơni Hơơč 119:21
“Yahweh pơhiăp hăng Môseh tui anai: Đĭ rai bĕ pơ Kâo ƀơi čư̆ anai hăng dŏ ƀơi anai, laih anŭn Kâo či brơi kơ ih khul hơnăl hăng boh pơtâo hơmâo khul tơlơi juăt laih anŭn khul tơlơi pơđar Kâo hơmâo čih kiăng pơtô kơ ƀing gơñu anŭ” (Tơbiă 24:12)
Pơruai tơbiă boh hiăp “tơlơi juăt” amăng Sang Ơi Adai ƀôdah amăng anih hrăm hrơi Tơjuh laih anŭn tơlơi pơmĭn abih bang mơnuih či pơmĭn nao kơ Pluh Mơta Tơlơi Juăt yơh. Ƀing ta či hơdơr yơh kơ tơlơi Khua Yang iâu Môseh đĭ nao pơ kơčŏng čư̆ Sinai kiăng bưp Ñu, Khua Yang pha brơi kơ Môseh tơlơi črâo rơđah rơđo̱ng yơh hiư̆m ƀing ană plei khŏm hơdip hơdơ̆ng gơñu pô. Tơlơi pơbưp ƀơi čư̆ Sinai anŭn ƀu djơ̆ kơnơ̆ng pluh mơta tơlơi juăt đôč ôh, samơ̆ Ñu pha brơi lu tơlơi phiăn pơkŏn dơ̆ng mơ̆n kar hăng amăng sŏp hră Tơlơi Yap laih anŭn sŏp hră Lêwi hơmâo laih.
Boh hiăp Hêbrơ mitswah ƀôdah “tơlơi juăt” kơčrâo kơ tơlơi tơbiă rai mơ̆ng pô hơmâo tơlơi dưi phat kơđi yơh. Tui hăng tơlơi juăt thâo hluh, tơlơi juăt anai jing
tơlơi pha brơi kơ ƀing mơnuih gah yŭ ƀu hơmâo tơlơi mưn tŭ yơh. Hơmutu, tơlơi phiăn anai ăt yap amăng tơlơi juăt sa čô pô pơtao ƀôdah khua kơ ƀing dŏ gah yŭ tơlơi wai lăng ñu yơh (2 Ƀing Pơtao 18:36; H’Ester 3:3), tơlơi pơjao tŏng krah ama hăng ană đah rơkơi ñu (Yirmeyah 35:18), ƀôdah sa čô nai pha brơi tơlơi pơhrăm hăng tơlơi rơgơi kơ pô hrăm ñu (Pơrơtưh 2:1; 3:1). Tơdang kơčrâo nao hơdôm tơlơi Môseh pơtă pơtăn, anŭn jing ƀu djơ̆ kơnơ̆ng kơ tơlơi juăt đôč ôh (Nehemyah 9:14).
Tơlơi pơmĭn lu mơnuih pơmĭn kơ tơlơi Khua Yang pơđar jing ƀu hiam ôh. Arăng lăng jing kar hăng kơtraŏ kơ mơnuih, khă kơ bruă ngă laih anŭn pơgăn hĭ tơlơi mơak. Sĭt yơh, anŭn ƀu djơ̆ jing tơlơi sĭt ôh. Ƀing ta khŏm thâo hluh kơ khul tơlơi juăt jing tơlơi pơtô tơlơi khăp mơ̆ng ama kơ ană bă yơh. Tơlơi Ơi Adai kiăng jing tơlơi Ñu kiăng bơni hiam kơ ƀing ană bă Ñu hăng răk rai ƀing gơ̆ mơ̆ng tơlơi tơnap rŭng. Tơdang pha brơi khul tơlơi Juăt, Khua Yang pha brơi laih kơ ƀing Israel hơdôm guai pơkă, tui anŭn tơdang ƀing gơñu tui hluai, sĭt či hơmâo tơlơi ƀuăn kơ tơlơi hơdip sui yơh (Juăt 17:20), tơlơi đĭ kơyar (Juăt 30:9), tơlơi bơni hiam (Juăt 11:27) yơh. Ngă amơ̆ng kơ tơlơi juăt jing hơngah hĭ tơlơi rơgơi Ơi Adai laih anŭn ba rai tơlơi ƀu hiam klă yơh amăng tơlơi hơdip.
Sĭt yơh khul tơlơi juăt jing rơđah rơđo̱ng amăng ƀing Israel đưm hlâo adih, samơ̆ ƀu rơđah rơđo̱ng đơi ôh kơ ƀing ta jing ƀing dŏ gah anai kơ kơyâo bơrơkal. Hơmâo lu mơnuih tơña kơ tơlơi hơget bruă jao ƀing đaŏ hơmâo hăng khul tơlơi juăt Tơlơi Pơgop Hơđăp lĕ? Yang Yêsu pơhiăp rơđah laih, Ñu rai ƀu djơ̆ kiăng pơrai hĭ tơlơi juăt ôh, samơ̆ kiăng pơkrep truh hĭ (Mathiơ 5:17). Hloh kơ anŭn dơ̆ng, tơdang arăng tơña kơ Ñu kiăng kơ klah čŭn glaĭ tơlơi juăt, Ñu laĭ brơi khăp kơ Ơi Adai abih bang laih anŭn khăp kơ mơnuih re̱ng gah yơh (Mathiơ 22:36-40). Sĭt djŏp yơh tơdang ƀing ta khăp kơ Ơi Adai laih anŭn khăp kơ mơnuih jum dar, yuakơ tơdah ƀing ta tui gưt sĭt tơlơi juăt anai, ƀing ta či pơmơak kơ Ơi Adai hăng pơhiam kơ arăng yơh. Ding kơna pơjao Paul čih, “khăp jing pơkrep truh hĭ tơlơi juăt” (Rôm 13:10). Tơdah ƀing ta khăp sĭt kơ tơdruă, ƀing ta ƀu či hưp kluh, klĕ dŏp, ƀlŏr, pơdjai mơnuih, klĕ pyu, hăng pơjŏh hĭ khul tơlơi juăt amăng Boh Hiăp Ơi Adai ôh. Jing ƀing đaŏ, Ơi Adai hơmâo pơdưi hĭ ƀing ta kiăng kơ tui gưt hơdôm tơlơi juăt Ñu yơh.