Hêbrơ: ba’al
Đŏk: baal
Mrô Strong: 1168
Jơlan Phŭn:
Tơlơi Yap 25:5; 1 Ƀing Pơtao 16:31; 19:18; Tơlơi Aboh Bơni Hơơč 106:28
“Tui anŭn Môseh laĭ kơ ƀing khua phat kơđi Israel, ‘Rĭm čô amăng ƀing gih khŏm pơdjai hĭ ƀing hlơi pô amăng ƀing gih hơmâo pơgop laih amăng tơlơi kơkuh pơpŭ kơ yang rơba̱ng Baal pơ čư̆ Pheôr” (Yap 25:5)
Ahab jing sa čô pơtao ƀing Israel sat ƀai biă mă. Ñu ngă lu bruă ƀu hiam klă ôh tơdang ñu git gai wai lăng ƀing Israel (1 Ƀing Pơtao 16:29). Ñu ngă tui khul tơlơi soh Yerobam, pơdŏ hăng hơbia tuai, hloh kơ anŭn dơ̆ng, ñu pơdơ̆ng đĭ sang yang Baal hăng kơkuh pơpŭ kơ yang rơba̱ng anŭn. Boh hiăp anăn “baal” tơbiă rai mơ̆ng boh hiăp pơpư̆ Hêbrơ ba ‘al kiăng laĭ “git gai wai lăng, ƀôdah pơdŏ.” Boh hiăp anăn anŭn ăt kơčrâo kơ “ƀing baal” mơ̆n kiăng kơčrâo kơ lu yang rơba̱ng prŏng ƀôdah anet, jing ƀing yang rơba̱ng ƀing Kanan kơkuh pơpŭ. Ơi Adai iâu pô pơala Êliyah pơkơdơ̆ng glaĭ hăng yang phŭn ƀing Kanaan anai. Ƀơi čư̆ Kharmel, ñu iâu kwưh đĭ kơ Khua Yang kiăng pơrơđah kơ tơlơi Ơi Adai ƀing Israel jing Ơi Adai sĭt, ƀu djơ̆ Baal ôh! Êliyah iâu mothur ƀing ană plei Israel kơ tơlơi đuaĭ tui Baal bĕ tơdah anŭn jing yang sĭt, samơ̆ tơdah ƀu djơ̆ ôh, đuaĭ tui Khua Yang bĕ! (1 Pơtao 18:21). Êliyah pơrơdah rơđah rơđo̱ng yơh kơ tơlơi Baal ƀu djơ̆ jing yang sĭt ôh, tơdah ñu jing sĭt, ñu khŏm laĭ glaĭ yơh kơ hơdôm tơlơi ƀing đaŏ kơ ñu kwưh rơkâo (1 Pơtao 18:26).
Boh hiăp “ƀing Baal” ăt yom pơphan mơ̆n, yuakơ hơmâo lu yang baal amăng anih lŏn Kanaan pơala kơ lu “djuai mơyang,” “yang rơba̱ng” wơ̆t hăng “tơlơi kơtang kơyâo pơtâo” mơ̆. Tơdang ƀing Israel ăt dŏ amăng tơdron tač, pô pơƀuh anăn Balaam, plư ƀing gơ̆ nao amăng tơlơi kơkuh pơpŭ kơ yang Baal pơ anih Pheôr. Ră anai Baal ƀôdah “ƀing baal” dưi pơala brơi kơ lu ƀing “yang rơba̱ng” amăng rơnŭk ta ră anai. Mŭk dram, tơlơi pơhrăp mơak, tơlơi dưi jing ƀôdah tơlơi đaŏ jing kar hăng yang “baal” jing hơdôm tơlơi pơwĕh hĭ ƀing ta đuaĭ ataih hĭ mơ̆ng Ơi Adai, laih anŭn plư ƀing ta kơkuh pơpŭ kơ gơñu, kar hăng ƀing baal amăng anih lŏn Kanaan ngă laih kơ ƀing Israel. Wơ̆t tơdah tui anŭn, ƀing ta hơmâo laih Boh Hiăp Ơi Adai laĭ lui hlâo amăng rơnŭk Tơlơi Pơgop Hơđăp, laih anŭn hloh kơ anŭn dơ̆ng, boh hiăp Yang Krist amăng Tơlơi Pơgop Phrâo pơrơđah kơ ƀing ta Ơi Adai sĭt jing Pô ƀing ta năng đuaĭ tui.
Ding kơna Paul pơruai kơ tơlơi Khua Yang hơmâo djă pioh laih ƀing Yehudah dŏ so̱t, tŭ ruah mơ̆ng tơlơi khăp pap, jing ƀing ƀu bon kơkuh kơ yang Baal ôh (Rôm 11:4; 1 Pơtao 19:18). Samơ̆ ƀu djơ̆ kơnơ̆ng hơjăn ƀing Israel dŏ so̱t anŭn ôh jing ƀing tŭ djă pioh mơ̆ng tơlơi khăp pap Ơi Adai, samơ̆ abih bang ƀing đaŏ kơnang ăt tŭ djă pioh mơ̆ng tơlơi khăp pap mơ̆n (Ephesos 2:8). Ƀing ta khŏm anăm đuaĭ tui ƀôdah kơkuh pơpŭ kơ hơget mơta tơlơi hloh kơ kơkuh pơpŭ kơ Khua Yang sĭt, jing Ơi Adai Israel ôh, yuakơ anŭn jing tơlơi hơƀak drak ƀơi anăp Ñu yơh.