Jorai Bible Association

1. Hơƀak Drak

Hêbrơ: Shiqquts
Đŏk: sikkut
Mrô Strong: 8251 (anai jing mrô kơnơ̆ng ƀing thâo tơlơi Amer kiăng kơ kơsem hrăm lu hloh dơ̆ng amăng hră Strong’s Concordance)

Jơlan Phŭn: Yehezekêl 5:11; 11:21; Daniêl 9:27; 11:31; Hôsea 9:10
Giŏng anŭn, pơtao pơgrĭ pơgreñ hĭ lu khul anih glông kơkuh pơpŭ kơ yang rơba̱ng gah ngŏ̱ kơ plei Yerusalaim ƀơi gah thu̱ng kơ bŏl čư̆ Brŭ Răm mơ̆n, jing anih Solomôn pơtao ƀing Israel hlâo adih hơmâo pơdơ̆ng đĭ laih kơ H’Astôret jing yang ƀai ƀing Sidôn, kơ Kemôs jing yang ƀai ƀing Môab, laih anŭn kơ Môlek jing yang hơƀak drak ƀing Ammôn. 2 Ƀing Pơtao 23:13

Hơƀak drak jing pơrơđah kơ tơlơi hơƀak drak hăng khul bruă mơnuă sat, khul tơlơi sat, ƀôdah khul rup sat ƀai yơh. Boh hiăp Hêbrơ Shiqquts kơ hơƀak drak pơruai kơ tơlơi anŭn yơh laih anŭn hloh dơ̆ng. Amăng Hơdrôm Hră Tơlơi Hêbrơ, boh hiăp anŭn ƀu pơruai kơ mơta tơlơi sat ƀai ƀơi anăp mơta ƀing Israel ƀôdah ƀing mơnuih pơkŏn ôh, samơ̆ tơlơi pơruai phŭn kơ tơlơi sat hăng hơƀak drak anŭn jing ƀơi anăp Ơi Adai yơh. Boh hiăp anai arăng yua kiăng pơrơđah kơ tơlơi bruă kơkuh pơpŭ kơ khul rup trah ƀing mơnuih ƀu đaŏ, ăt kar hăng tơlơi ƀing pơkơdơ̆ng glaĭ hăng Ơi Adai či ngă mơ̆n. Akha phŭn kơ boh hiăp Shiqquts jing shqts, kiăng pia kơ tơlơi “ƀuăh” ƀôdah “ƀu rơgoh.” Tơlơi pơhiăp Hêbrơ pơjing rai boh hiăp pơpư̆ mơ̆ng akha anŭn kiăng laĭ “kiăng kơ ngă hơƀak drak” ƀôdah “hơƀak drak” (Lêwi 11:42; Juăt 7:26). Ăt mơ̆ng akha hrup anŭn mơ̆n, shiqquts, “hơƀak drak,” arăng yap hrŏm hăng abih bang tơlơi pia ƀu hiam kar hăng gah ngŏ anai.


Amăng hră Daniêl, boh hiăp Hêbrơ shiqquts kơčrâo kơ rup yang rơba̱ng ƀing Grek jing Zeus, Antiokchus Epiphanes pơdơ̆ng đĭ rup yang rơba̱ng ƀing Grek ƀơi kơnưl ngă yang (Daniêl 9:27; 11:31; 12:11). Shiqquts ăt kơčrâo hlâo kơ “gơnam hơƀak drak” Yang Yêsu hơmâo laĭ lui hlâo laih (Mathiơ 24:15) laih anŭn amăng hră Pơrơđah (Pơrơđah 13). Tơdang pơhơmu ƀôdah pơplih pơala kơ Ơi Adai rơgoh hiam ƀing Israel, rơngai hĭ mơ̆ng tơlơi djơ̆ tơpă ƀôdah tơlơi ƀuăh hiam, hăng tơlơi ƀu djơ̆ tơpă, tơlơi pơmĭn grĭ sat kơ sa čô yang rơba̱ng jing tơlơi bruă “hơƀak drak” laih anŭn “sat ƀai” yơh ƀơi anăp Khua Yang. Yang rơba̱ng H’Asoret ƀing Sidon, yang Milkolm ƀing Amôn, yang Khemos ƀing Môab, jing ƀing yang rơba̱ng arăng yap jing shiqquts – hơƀak drak yơh. Yeheyekêl klă̱ kơđi “khul rup sat ƀai” ƀing Israel pơkra rai, pơgop kơkuh pơpŭ kơ tơlơi “hơƀak drak” anŭn (Yehezekêl 5:11; 7:20), “gơnam hơƀak drak,” “khul rup trah.” Sang Yang Khua Yang bă hăng tơlơi kơkuh pơpŭ kơ khul rup trah, khul rup ƀu rơgoh anŭn amăng rơnŭk Yehezekêl. Arăng pơruai kơ tơlơi ƀing Israel kluh amoaih đuaĭ tui ƀing Shiqquts gơñu (Yehezekêl 20:30). Hôsea pơrơđah kơ tơlơi anŭn rơđah rơđo̱ng biă mă yơh. Ñu lăng kơ tơlơi kơkuh pơpŭ kơ khul rup trah anŭn jing kar hăng kơkuh pơpŭ kơ yang rơba̱ng sat ƀai yơh (Hôsea 9:10). Arăng hơmâo iâu laih kơ ƀing Israel jing ƀing kơkuh pơpŭ kơ Khua Yang amăng tơlơi rơgoh hiam, yuakơ Ñu jing rơgoh hiam, laih anŭn kơnơ̆ng hơjăn Ñu đôč yơh dưi pơjing brơi kơ ƀing gơñu jing rơgoh hiam.


Yang Yêsu ăt klă̱ kơđi kơ khul tơlơi “hơƀak drak” amăng hră Daniêl mơ̆n jing ba rai kơ tơlơi răm rai (Mathiơ 24:15; Markôs 13:14). Babilon yơh jing̱ phŭn kơ ƀing Israel hơmâo khul “tơlơi sat ƀai” amăng rơnŭk Tơlơi Pơgop Hơđăp; tơlơi sat ƀai anŭn ăt či tŭ pơrai hĭ ƀơi mông hơnăl tuč kơ lŏn tơnah yơh (Pơrơđah 17:5). Plei phŭn Babilon đưm adih, ăt jing plei hrup hăng lu plơi pla amăng rơnŭk ta anai mơ̆n, ƀu kơñăm kơnang ƀơi Ơi Adai ôh. Kơđai glaĭ, ƀing ană plei Babilon kơnơ̆ng kơñăm ƀơi tơlơi kơtang ling tơhan gơñu đôč, ƀơi tơlơi pơdrŏng gơñu, laih anŭn ƀơi tơlơi pơmơak kơ gơñu pô. Khul mơta tơlơi ƀing lŏn tơnah pơpŭ jing tơlơi dưi jing, tơlơi hiam rô̆ laih anŭn tơlơi pơdrŏng, jing khul tơlơi hơƀak drak ƀơi anăp Khua Yang Ơi Adai yơh, yuakơ hơdôm mơta tơlơi anŭn pơkơpăk hĭ ƀing arăng mơ̆ng tơlơi kơkuh pơpŭ kơ Ơi Adai (Luk 16:15). Ƀing mơnuih Ơi Adai jing ƀing Ơi Adai iâu kiăng kơ kơkuh pơpŭ kơ kơnơ̆ng hơjăn Ơi Adai đôč yơh. Ƀing ta khŏm anăm hơduah kơsem kơ hơdôm mơta tơlơi anŭn hloh kơ hơduah ƀô̆ mơta Ơi Adai ôh.